Menu:

• O Katedrze
• Badania naukowe
• Granty
• Dydaktyka
• Wydawnictwa

O KATEDRZE
Tradycja zajęć dydaktycznych w zakresie antropologii wpisanej do programu studiów wychowania fizycznego w Poznaniu sięga okresu międzywojennego i wiąże się z powołaniem Uniwersytetu Poznańskiego (1919 r.), a w kilka lat później (1926 r.) utworzeniem w jego strukturach przez dr Karola Stojanowskiego Laboratorium Antropometrii Stosowanej Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Poznańskiego. W tym okresie studenci przygotowujący się do zawodu nauczyciela wychowania fizycznego od 1921 roku mieli obowiązek wysłuchania z medykami wykładów prof. Adama Wrzoska (założyciela Polskiego Towarzystwa Antropologicznego i Przeglądu Antropologicznego) i odbycia ćwiczeń praktycznych na dzieciach szkolnych, które prowadził jego uczeń Michał Ćwirko-Godycki (1901-1980). Po II wojnie status zajęć dydaktycznych z antropologii w programie studiów wychowania fizycznego nie był ściśle określony. Prowadzili je pracownicy Zakładu Antropologii UP, w formie godzin zleconych wykłady - prof. dr hab. Michał Ćwirko-Godycki, a ćwiczenia mgr Zbigniew Drozdowski (1930-2004) - absolwent Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego UP.

Powołanie w 1950 roku samodzielnych szkół wychowania fizycznego spowodowało utworzenie Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Poznaniu (od 1973 r. AWF) i jej własnych zakładów teoretycznych, w tym antropologii. W 1953 roku podjęto tworzenie samodzielnego Zakładu przez przydzielenie etatu asystenta, który objął mgr Zbigniew Drozdowski. W roku akademickim 1955/56 w ramach przekształceń organizacyjnych WSWF powstał Zakład Biologii i Antropologii w Katedrze Nauk Biologicznych, a pierwszym kierownikiem Zakładu mianowano prof. dr hab. Michała Ćwirko-Godyckiego. Funkcję tę profesor pełnił do 1967 roku. Był także rektorem WSWF w Poznaniu w latach 1956-1965 i pierwszym doktorem honoris causa tej Uczelni. W 1965 roku następują kolejne zmiany organizacyjne w strukturze Uczelni, w wyniku których powstaje samodzielna jednostka pod nazwą Zakład Antropologii w Katedrze Nauk Morfologicznych.

W 1967 roku kierownictwo Zakładu Antropologii obejmuje uczeń prof. Czekanowskiego i prof. Ćwirko-Godyckiego doc. dr hab. Zbigniew Drozdowski (prof. nadz. 1971, prof. zw. 1988). Pracują też pierwsze asystentki (od 1966 r. – 1998 r.) absolwentki WSWF mgr Alicja Gajewska-Stańda i mgr Janina Mikołajczak-Bartz, mgr Małgorzata Arska-Kotlińska (od 1971 r.) po uzyskaniu stopnia doktora zatrudnione na stanowisku adiunkta. W wyniku dalszych zmian strukturalnych w latach 1974-1990 Zakład Antropologii przekształca się w Zakład Antropologii Sportu i funkcjonuje w ramach powołanego Instytutu Przyrodniczych Podstaw Kultury Fizycznej. W 1991 roku powstaje Katedra Antropologii i Biometrii w Instytucie Wychowania Fizycznego i Sportu, a od 2008 roku do chwil obecnej funkcjonuje w strukturze Wydziału Wychowania Fizycznego, Sportu i Rehabilitacji. Liczne przekształcenia, jakim podlegał Zakład przyjmując różne nazwy nie zmieniły w sposób istotny kierunku rozwoju naukowego i podejmowanej działalności naukowej. Profesor Zbigniew Drozdowski stworzył własne oryginalne koncepcje na polu współpracy antropologii i kultury fizycznej i nakreślony kierunek badań konsekwentnie rozwijał wraz z tworzonym zespołem. Tematyka badań realizowanych pod kierunkiem profesora Drozdowskiego koncentrowała się wokół następujących zagadnień: 1/ adaptacja metod antropologicznych i statystycznych dla potrzeb wychowania i sportu, 2/ dynamika rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej dziecka, 3/ wartość biologiczna młodzieży akademickiej, 4/ teoria wyniku sportowego, 5/ zróżnicowanie morfologiczne i motoryczne zespołów zawodników uprawiających różne dyscypliny sportowe, 6/ motoryka i jej pomiar w różnych czynnościach zawodowych, 7/ chronobiologiczne podstawy aktywności ruchowej człowieka, 8/ ewolucja motoryczności człowieka, 9/ genetyczne uwarunkowania motoryczności człowieka, 10/ poszukiwanie nowych kryteriów oceny wieku rozwojowego – badania EMN.

Profesor Zbigniew Drozdowski był rektorem AWF w Poznaniu w latach 1975-1998. Cieszył się uznaniem środowiska naukowego, czego wyrazem było dwukrotne wyróżnienie doktoratem honoris causa AWF we Wrocławiu i AWF w Poznaniu, przez trzy kadencje był członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu i Stopni Naukowych, przez 17 lat Przewodniczącym Komitetu Antropologii PAN. Był członkiem Rady Głównej Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki, członkiem i w-ce przewodniczącym Rady Głównej Nauki Szkolnictwa Wyższego, Przewodniczącym Komitetu Nauk o Kulturze Fizycznej PAN.
W 2001 r. prof. dr hab. Zbigniew Drozdowski osiąga wiek emerytalny i stanowisko kierownika Katedry Antropologii i Biometrii powierzono jego uczennicy dr hab. Ewie Ziółkowskiej-Łajp. W Katedrze pracował do ostatnich chwil swojego życia, zmarł w 2004 roku.

Z inspiracji prof. Zbigniewa Drozdowskiego Katedra była organizatorem jednorazowych i cyklicznych konferencji, w tym m. in. pt.: „Rola rytmów biologicznych w wychowaniu fizycznym i sporcie” (9 Konferencji w latach 1965-1983), „Morfologia w wychowaniu fizycznym i sporcie” (4 konferencje w latach 1978- 1984), Seminarium „Teoria wyniku sportowego” (10 konferencji w latach 1965-1977), „Rozwój fizyczny i sprawność fizyczna młodzieży akademickiej Poznania” (4 konferencje w latach 1974-1980), „Rozwój fizyczny i sprawność fizyczna dzieci ziem północno-zachodnich Polski” (2 konferencje w latach (1975-1982), „Biospołeczne skutki mastektomii” (3 konferencje w latach 1997, 2001, 2004).
W ostatnim okresie główne kierunki badań pracowników Katedry koncentrują się wokół następujących tematów: 1/ tendencje przemian cech morfologicznych polskiej populacji, 2/ komponenty ciała człowieka w różnych formach ruchu, 3/ morfologiczne uwarunkowania i skutki procesu chorobowego, 4/ styl życia wielkopolskich elit społecznych – aspekty biologiczno-społeczne, 5/ zmienność cech morfologicznych w cyklach treningowych sportowców.

Do góry

BADANIA NAUKOWE
Pracownicy Katedry Antropologii i Biometrii uczestniczyli m. in. w następujących akcjach badawczych:
­- Badania ciągłe kandydatów na studia do WSWF/AWF w Poznaniu
- Badania pracowników Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Poznaniu (1980-1982)
- Eksperyment Pedagogiczny „Kaliska Próba Kolarska” – badania ciągłe (1979-1984)
- Badania pilotów wojskowych – na zlecenie Szefostwa Bezpieczeństwa Lotów (1989)
- Badania dzieci i młodzieży uprawiających różne dyscypliny sportu zrzeszonych w Wielkopolskim Stowarzyszeniu Sportowym, badania ciągłe (od 2006 r.)
- Badania kobiet po mastektomii zrzeszonych w klubach „Amazonka” (od 1995r.)
­- Badania żołnierzy w jednostkach wojsk lądowych na terenie całego kraju (2003-2005)
­- Badania ciągłe kadry narodowej hokeistów na trawie (od 2005 r.) oraz dzieci i młodzieży trenującej hokej na trawie w szkole sportowej w Poznaniu
- Badania ciągłe dzieci przedszkolnych Poznania
­- Badania ciągłe dzieci wiejskich pow. wrzesińskiego
- Badania piłkarzy nożnych KKS LECH Poznań
- ­Losy absolwentów Akademii Wychowania Fizycznego
- Badania elit regionu poznańskiego

Do góry

GRANTY
> „Motoryczne i somatyczne kryteria selekcji w służbie zawodowej żołnierzy wojsk lądowych” grant Ministerstwa Nauki i Informatyzacji (NR OTOOC 01325; 2003-2005)
> „Morfologiczny model uwarunkowań i skutków aktywności ruchowej populacji nadchodzących lat” (2001-2004)
> „Morfologiczne uwarunkowania i skutki wybranych przejawów aktywności ruchowej polskiej populacji” (2005-2007)
> „Budowa somatyczna i zmienność motoryczna osób w różnym wieku w aspekcie zdrowia” (2008-2012)
> „Studia czasu wolnego i aktywności fizycznej wielkopolskich elit społecznych” grant Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (N40402932/0534; 2007-2010)
> „Indywidualizacja szkolenia w zespołowych grach sportowych na podstawie wieloczynnikowej oceny przygotowania motorycznego zawodników z uwzględnieniem aspektów biochemicznych i fizjologicznych” (N RSA 1 002651) w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pn. „Rozwój Sportu Akademickiego”
(2011-2014)

Do góry

DYDAKTYKA
Antropologia – przedmiot obligatoryjny dla studentów stacjonarnych i niestacjonarnych kierunku wychowania fizycznego oraz do wyboru dla studentów kierunku fizjoterapia.
Antropologia sportu - przedmiot obligatoryjny dla studentów stacjonarnych i niestacjonarnych kierunku sport
Wybrane metody statystyki matematycznej – przedmiot obligatoryjny dla studentów stacjonarnych i niestacjonarnych kierunku wychowania fizycznego oraz do wyboru dla studentów kierunku sport i fizjoterapia.
Antropologia kulturowa – wykłady monograficzne
Biologiczne podstawy rekreacji – przedmiot do wyboru dla kierunku turystyka i rekreacja
Metodologia badań naukowych – przedmiot obligatoryjny dla studentów stacjonarnych i niestacjonarnych kierunku wychowania fizycznego, sportu i fizjoterapia.
Antropologia kliniczna – przedmiot do wyboru dla studentów kierunku fizjoterapia
Biologiczny rozwój człowieka – przedmiot obligatoryjny dla słuchaczy studiów podyplomowych (kierunek wychowanie fizyczne dla nauczycieli oraz kierunek formy gimanstyczno-taneczne i fitness)

Do góry


Pracownicy Katedry, od lewej: Małgorzata Arska-Kotlińska, Ewa Ziółkowska-Łajp, 
w tylnym rzędzie stoją od lewej: Urszula Czerniak, Anna Demuth, Magdalena Krzykała, Marek Drozdowski, Dariusz Wieliński

WYDAWNICTWA

	„Antropologia w zakresie studiów wychowania fizycznego” Michał Ćwirko-Godycki Zbigniew Drozdowski   Poznań 1976
	„Antropologia sportowa w zakresie studiów wychowania fizycznego” Zbigniew Drozdowski   Poznań 1984
	„Rytm biologiczny w wychowaniu fizycznym i sporcie” Zbigniew Drozdowski   Poznań 1984
	„Antropologia a rekreacja ruchowa” Zbigniew Drozdowski   Poznań 1986
	„Antropologia dla studiujących turystykę” Zbigniew Drozdowski   Poznań 1986
	„Studia do cheilioskopii ludności Polski” Ewa Ziółkowska   Poznań 1987
	„Antropomertia w wychowaniu fizycznym” Zbigniew Drozdowski   Poznań 1998
	„Studia tendencji przemian cech morfologicznych. Uwarunkowania i skutki w świetle badań wieloletnich” Ewa Ziółkowska-Łajp   Poznań 1999
	„Komponenty ciała człowieka w aspekcie tradycyjnych i najnowszych metod badawczych” Dariusz Wieliński   Poznań 2000
	„Wybrane zagadnienia metodologii badań naukowych w zakresie kultury fizycznej” Zbigniew Drozdowski   Poznań 2002
	„Antropologia dla nauczycieli wychowania fizycznego” Zbigniew Drozdowski   Poznań 2002
	„Antropologia Wskazówki do ćwiczeń antropometrycznych w zakresie studiów wychowania fizycznego” Zbigniew Drozdowski   Poznań 2002
	„Statistic methods for physical education students” Małgorzata Arska-Kotlińska Janina Bartz Dariusz Wieliński Poznań 2007
	„Wybrane elementy stylu życia poznańskiej elity społecznej w aspekcie statusu społeczno-ekonomicznego. Implikacje biologiczne” Anna Demuth   Poznań 2013
	„Determinanty aktywności fizycznej kobiet po zabiegu mastektomii. Studium kobiet wielkopolskich z badań w latach 1996-2000 i 2006-2010” Urszula Czerniak   Poznań 2013

Do góry