Trzeba zadbać o zdrowie psychiczne dzieci – przedstawienie wyników badań międzynarodowych z udziałem AWF Poznań
Na podstawie badań jakościowych i ilościowych prowadzonych w szkołach podstawowych w trzech europejskich krajach – Norwegii, Hiszpanii i Polsce – międzynarodowy zespół naukowców, między innymi z Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, opracował wytyczne w formie 13 rekomendacji, które mają wzmacniać edukację społeczno-emocjonalną w codzienności szkolnej. Rekomendacje te stały się podstawą podejścia BOOST. Jednym z elementów tego podejścia jest wielojęzyczna, interaktywna platforma internetowa z materiałami wspomagającymi uczenie się kompetencji społecznych i emocjonalnych zarówno uczniów jak i pracowników szkół.
Naukowcy z Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, wraz partnerami z Norwegii (SINTEF, Modum Kommune, Buskerud Fylkeskommune) i Hiszpanii (Universidad de Cordoba) oraz europejskiej sieci reprezentującej regionalne i lokalne władze ds. Zdrowia (EUREGHA) – od 2018 roku realizują projekt finansowany przez Unię Europejską z programu Horyzont 2020 zatytułowany „Building social and emotional skills to BOOST mental health resilience in children and young people in Europe” (Budowanie umiejętności społecznych i emocjonalnych w celu zwiększenia odporności psychicznej dzieci i młodzieży) akronim BOOST. Zespołowi AWF przewodniczy prof. AWF dr hab. Agata Wiza, kierownik Zakładu Pedagogiki.
Projekt ma na celu utworzenie i wdrożenie innowacyjnego podejścia wspierającego dobrostan oraz umiejętności społeczno-emocjonalne nie tylko uczniów, ale także całego personelu szkolnego. Cel ten realizowany jest między innymi poprzez holistyczne podejście do promowania dobrostanu psychicznego dzieci w wieku szkolnym integrującego skuteczne elementy już istniejących programów uczenia się społecznego i emocjonalnego.
Rozwój emocjonalny, społeczny i poznawczy są ściśle powiązane ze sobą. Dlatego jest tak ważne, aby środowiska szkolne miały na uwadze te trzy sfery jednocześnie. Szkoły, które wspierają uczenie się społeczno-emocjonalne, są najefektywniejszymi środowiskami edukacyjnymi.
W ramach projektu badacze opracowują i testują ogólnoszkolne podejście do promocji edukacji społeczno-emocjonalnej. Celem tych działań jest rozwój umiejętności społecznych i emocjonalnych wszystkich osób pracujących w szkole, a ponadto rozwój świadczonych usług i rozwój organizacyjny szkół. Działania te mają zapewniać wspieranie zdrowia psychicznego i dobrostanu wśród dzieci. Podejście BOOST jest testowane w typowych środowiskach szkolnych w trzech różnych kontekstach europejskich w Norwegii, Hiszpanii i Polsce.
Podejście BOOST:
▪ obejmuje całą szkołę i angażuje wszystkich jej pracowników
▪ jest elastyczne,
▪ realizowane w sposób autonomiczny przez daną szkołę,
▪ jest dostosowane do potrzeb dziecka i grupy
▪ stosowane w codziennym życiu szkoły (na lekcjach i poza nimi)
▪ opiera się na zasobach szkoły.
Do zalet korzystania z BOOST można zaliczyć:
• wzmacnianie dobrostanu i zdrowia psychicznego dzieci
• budowanie kompetencji społeczno-emocjonalnych uczniów i pracowników szkoły
• dzielenie się wiedzą i współtworzenie elastycznego podejścia do pracy nad SEL (ang. Social and Emotional Learning) w szkołach poprzez udział w dużym projekcie europejskim
• udział w najnowszych badaniach z zakresu SEL.
Dotychczas w projekcie dokonano przeglądu literatury odnoszącej się do skutecznych programów uczenia się umiejętności społecznych i emocjonalnych, analizy polityk oświatowych w krajach partnerskich oraz przeprowadzono badania jakościowe dotyczące potrzeb w zakresie kompetencji miękkich oraz badania ilościowe dokonujące diagnozy kompetencji społeczno-emocjonalnych nauczycieli i uczniów. Jednymi z najistotniejszych efektów tych działań są:
▪ wielojęzyczna, interaktywna platforma internetowa z materiałami wspomagającymi uczenie się kompetencji społecznych i emocjonalnych oraz sugestiami sposobów działania, rozwiązań, narzędzi do zastosowania w codziennej pracy szkoły i zarazem umożliwiająca dzielenie się wiedzą, refleksją i własnymi propozycjami jej pracowników. Platforma jest obecnie wdrażana w trzech krajach (w Hiszpanii, Norwegii i Polsce)
▪ wytyczne dla polityki edukacyjnej, wskazujące na potrzebę systematycznego i całościowego podejścia do promowania zdrowia psychicznego przez wszystkie instytucje kształtujące edukację szkolną i nadzorujące ją.
Dla wszystkich osób odpowiedzialnych za dobrostan dzieci i młodzieży w szkołach, opracowano 13 zaleceń, których celem jest wspieranie systematycznej i holistycznej edukacji społeczno-emocjonalnej oraz jej strategii na wszystkich poziomach wdrażania polityki oświatowej.
Szczegółowe informacje zawarte są w dokumencie pt. „O potrzebie bardziej systematycznego podejścia do promowania zdrowia psychicznego” (pobierz).