Spuścizna po doktorze Henryku Jordanie
Biblioteka Główna jest w posiadaniu oryginalnej spuścizny po doktorze Henryku Jordanie (1842 -1907); lekarzu - społeczniku, profesorze Wszechnicy Jagiellońskiej w Krakowie. W powszechnej świadomości jednak kojarzony jest jako pionierski twórca i propagator parków i ogródków dla dzieci i młodzieży. Do dziś, od jego nazwiska, zwanych jordanowskimi.
Pytanie: skąd taki skarb w naszej Bibliotece? Z bardzo dużą dozą prawdopodobieństwa można uznać, że zgromadził te materiały Patron naszej Uczelni, a zarazem uczeń dra Jordana - profesor Eugeniusz Piasecki. Upoważnia do przyjęcia takiej tezy charakter zachowanej korespondencji między tymi wybitnymi uczonymi (nie tylko teoretykami, ale także praktykami szeroko pojętego wychowania fizycznego); swą działalnością przekraczającymi zdecydowanie krajowy zasięg.
We wspomnieniu pośmiertnym Uczeń tak pisał o swym Mistrzu Jego imieniem oznaczamy nową epokę w zakresie wychowania polskiej młodzieży. Admiracja, podziw dla nauczyciela znalazły w przypadku Eugeniusza Piaseckiego przełożenie na konkretne działania. Włączył się bowiem osobiście w projektowanie parków jordanowskich w Samborze (dzisiejsza Ukraina) oraz Tarnowie. Zachowały się oryginalne rysunki - projekty jego autorstwa, a także pisane do niego przez H. Jordana listy w tych sprawach. Może nasz Patron, jak czytamy w zachowanych materiałach, również cierpiał na widok przedwcześnie zblazowanych młodzieniaszków stroniących od jędrnej zabawy ruchowej? Stąd pewnie pomysły na stworzenie odpowiedniego miejsca i przestrzeni na gry i zabawy dla dzieci i młodzieży.
Na uwagę i szacunek zasługuje działalność patriotyczna Doktora, szczerze zatroskanego sprawami Polski pod zaborami. Potwierdza ją lektura licznych luźnych wycinków na temat walki o utrzymanie ziem w polskich rękach, zgromadzonych pod wspólnym tytułem „Walka Jordana z prusactwem i ze sprzedawczykami". Także wart przypomnienia jest fakt, że ten galicyjski ojciec ruchu boiskowego w Polsce był związany z sokolstwem. Ruchem, w którego podstawy wpisana już była patriotyczna idea.
Zbiory (od strony formalnej to wycinki z prasy, fotografie, artykuły, mapy, listy, projekty, broszury) układają się w tematyczne grupy:
• wycinki z czasopism krajowych i zagranicznych, z prasy fachowej dotyczące krakowskiego Parku Jordana, osoby samego Jordana, a także tematyki szeroko pojętej rekreacji dzieci i młodzieży
• broszurki o tematyce ogrodów jordanowskich - statut, regulamin
• relacje prasy z Międzynarodowego Kongresu Higieny Szkolnej w Norymberdze
• wspomniane wyżej materiały „Walka Jordana z prusactwem i ze sprzedawczykami"
• listy do H. Jordana; liczne podziękowania, mianowania na członka rozmaitych towarzystw naukowych
• listy Doktora do E. Piaseckiego
• liczne wycinki z prasy polskiej i zagranicznej z pośmiertnymi nekrologami
• fotografie parków i ich twórcy
• rysunki - projekty parków w Samborze i Tarnowie autorstwa prof. Piaseckiego
Stare, stuletnie już relacje dają kapitalne opisy pierwotnego wyglądu parków, zabaw, ćwiczeń oraz przeróżnych innych atrakcji, np. ogni bengalskich, żywych obrazów itp. Z tych zgromadzonych materiałów wyłania się niezwykła, renesansowa wręcz osobowość bardzo popularnej w swoim czasie w Krakowie postaci Doktora Jordana, którego dzieło starano się naśladować i w innych miastach.
Wychodząc z założenia, że ten autentyczny skarb, jakim bez wątpienia są jordaniana, nie powinien pozostać w ukryciu bibliotecznego „skarbca", postanowiliśmy udostępnić go szerszemu ogółowi w całości. Każda jego cząstka została poddana procesowi digitalizacji i obecnie zagłębienie się w pasjonującej lekturze pełnych tekstów oraz obejrzenie fotografii, rysunków, projektów umożliwia Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa (bezpośrednie wejście z naszej strony głównej). Być może te bezcenne materiały źródłowe, które po tylu latach ujrzały światło dzienne, zainspirują, staną się przyczynkiem do powstania wartościowej publikacji - monografii, pracy magisterskiej, bądź doktorskiej.
Opracowała: Małgorzata Francuz
Pełne teksty, fotografie, rysunki (skany) dostępne na stronie internetowej WBC pod adresem: http://www.wbc.poznan.pl/publication/45427
Pytanie: skąd taki skarb w naszej Bibliotece? Z bardzo dużą dozą prawdopodobieństwa można uznać, że zgromadził te materiały Patron naszej Uczelni, a zarazem uczeń dra Jordana - profesor Eugeniusz Piasecki. Upoważnia do przyjęcia takiej tezy charakter zachowanej korespondencji między tymi wybitnymi uczonymi (nie tylko teoretykami, ale także praktykami szeroko pojętego wychowania fizycznego); swą działalnością przekraczającymi zdecydowanie krajowy zasięg.
We wspomnieniu pośmiertnym Uczeń tak pisał o swym Mistrzu Jego imieniem oznaczamy nową epokę w zakresie wychowania polskiej młodzieży. Admiracja, podziw dla nauczyciela znalazły w przypadku Eugeniusza Piaseckiego przełożenie na konkretne działania. Włączył się bowiem osobiście w projektowanie parków jordanowskich w Samborze (dzisiejsza Ukraina) oraz Tarnowie. Zachowały się oryginalne rysunki - projekty jego autorstwa, a także pisane do niego przez H. Jordana listy w tych sprawach. Może nasz Patron, jak czytamy w zachowanych materiałach, również cierpiał na widok przedwcześnie zblazowanych młodzieniaszków stroniących od jędrnej zabawy ruchowej? Stąd pewnie pomysły na stworzenie odpowiedniego miejsca i przestrzeni na gry i zabawy dla dzieci i młodzieży.
Na uwagę i szacunek zasługuje działalność patriotyczna Doktora, szczerze zatroskanego sprawami Polski pod zaborami. Potwierdza ją lektura licznych luźnych wycinków na temat walki o utrzymanie ziem w polskich rękach, zgromadzonych pod wspólnym tytułem „Walka Jordana z prusactwem i ze sprzedawczykami". Także wart przypomnienia jest fakt, że ten galicyjski ojciec ruchu boiskowego w Polsce był związany z sokolstwem. Ruchem, w którego podstawy wpisana już była patriotyczna idea.
Zbiory (od strony formalnej to wycinki z prasy, fotografie, artykuły, mapy, listy, projekty, broszury) układają się w tematyczne grupy:
• wycinki z czasopism krajowych i zagranicznych, z prasy fachowej dotyczące krakowskiego Parku Jordana, osoby samego Jordana, a także tematyki szeroko pojętej rekreacji dzieci i młodzieży
• broszurki o tematyce ogrodów jordanowskich - statut, regulamin
• relacje prasy z Międzynarodowego Kongresu Higieny Szkolnej w Norymberdze
• wspomniane wyżej materiały „Walka Jordana z prusactwem i ze sprzedawczykami"
• listy do H. Jordana; liczne podziękowania, mianowania na członka rozmaitych towarzystw naukowych
• listy Doktora do E. Piaseckiego
• liczne wycinki z prasy polskiej i zagranicznej z pośmiertnymi nekrologami
• fotografie parków i ich twórcy
• rysunki - projekty parków w Samborze i Tarnowie autorstwa prof. Piaseckiego
Stare, stuletnie już relacje dają kapitalne opisy pierwotnego wyglądu parków, zabaw, ćwiczeń oraz przeróżnych innych atrakcji, np. ogni bengalskich, żywych obrazów itp. Z tych zgromadzonych materiałów wyłania się niezwykła, renesansowa wręcz osobowość bardzo popularnej w swoim czasie w Krakowie postaci Doktora Jordana, którego dzieło starano się naśladować i w innych miastach.
Wychodząc z założenia, że ten autentyczny skarb, jakim bez wątpienia są jordaniana, nie powinien pozostać w ukryciu bibliotecznego „skarbca", postanowiliśmy udostępnić go szerszemu ogółowi w całości. Każda jego cząstka została poddana procesowi digitalizacji i obecnie zagłębienie się w pasjonującej lekturze pełnych tekstów oraz obejrzenie fotografii, rysunków, projektów umożliwia Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa (bezpośrednie wejście z naszej strony głównej). Być może te bezcenne materiały źródłowe, które po tylu latach ujrzały światło dzienne, zainspirują, staną się przyczynkiem do powstania wartościowej publikacji - monografii, pracy magisterskiej, bądź doktorskiej.
Opracowała: Małgorzata Francuz
Pełne teksty, fotografie, rysunki (skany) dostępne na stronie internetowej WBC pod adresem: http://www.wbc.poznan.pl/publication/45427
